ลักษะเศรษฐกิจของทวีปอเมริกาเหนือ: กุมภาพันธ์ 2013

ลักษณะเศรษฐกิจของทวีปอเมริกาเหนือ

เศรษฐกิจของทวีปอเมริกาเหนือ
ลักษณะทางเศรษฐกิจ ของกลุ่มประเทศในทวีปอเมริกาเหนือมีทั้งเศรษฐกิจแบบเสรีประชาธิปไตยและแบบสังคมนิยมคอมมิวนิสต์ คือ มีทั้งเศรษฐกิจ ด้านอุตสาหกรรม พาณิชยกรรม และเกษตรกรรม ซึ่งจำแนกเป็น 2 กลุ่ม คือ

1. กลุ่มที่มีความเจริญก้าวหน้าทางเศรษฐกิจระดับสูง ได้แก่ สหรัฐอเมริกาและแคนาดา ทั้งสองประเทศนี้จัดเป็นประเทศอุตสาหกรรมชั้นนำของทวีปและของโลก นอกจากความเจริญก้าวหน้าทางด้านอุตสาหกรรมแล้ว ด้านพาณิชยกรรมและด้านเกษตรกรรมก็นับว่ามีความก้าวหน้าสูงด้วยรายได้เฉลี่ยต่อบุคคลอยู่ในระดับสูงเกิน 5,000 ดอลลาร์สหรัฐอเมริกาต่อปี
ทั้งสหรัฐอเมริกาและแคนนาดามีระบบเศรษฐกิจแบบเสรีนิยมหรือทุนนิยม มีการค้าขายแบบเสรีกับประเทศต่าง ๆ ทั่วโลก โดยเฉพาะประเทศที่มีการปกครองระบอบประชาธิปไตยด้วยกันนอกจากนั้นสหรัฐอเมริกาและแคนาดาก็มีความสัมพันธ์ทางการค้าด้วยดีมาตลอด
2. กลุ่มที่มีความเจริญทางด้านเศรษฐกิจต่ำ ได้แก่ ประเทศในกลุ่มอเมริกากลางและประเทศในหมู่เกาะอินดีสตะวันตก ประเทศเหล่านี้จัดเป็นกลุ่มประเทศกำลังพัฒนาทั้งทางด้านอุตสาหกรรม พาณิชยกรรมและเกษตรกรรม รายได้เฉลี่ยต่อบุคคลประมาณ 1,000 ดอลลาร์สหรัฐ หรือต่ำกว่านั้น ประชากรส่วนใหญ่มีอาชีพเกษตรกรรม โดยที่บางประเทศก็ใช้ระบบเศรษฐกิจแบบสังคมนิยม เช่น คิวบา เป็นต้น

กิจกรรมทางเศรษฐกิจที่สำคัญของทวีปอเมริกาเหนือ

1. การเกษตรกรรม

1.1 การเพาะปลูก เป็นดินแดนผลิตอาหารที่สำคัญของโลก ทั้งนี้เป็นเพราะมีการนำเทคโนโลยีมาใช้ในการพัฒนาการผลิตพืชผลเพื่อให้ได้ปริมาณมาก เช่น การใช้เครื่องจักร การคัดเลือกพันธุ์พืช การใส่ปุ๋ย การชลประทาน เป็นต้น ทำให้สหรัฐอเมริกาเป็นผู้นำในการผลิตข้าวโพด ข้าวสาลี ข้าวฟ่าง และถั่วเหลือง รวมทั้งการผลิตพืชในเขตร้อน เช่น อ้อย ฝ่าย ยาสูบ ผักผลไม้ เป็นต้น


ข้าวสาลี	ยาสูบ	ข้าวโพด

1.2 การเลี้ยงสัตว์ ประเทศในทวีปอเมริกาเหนือเป็นผู้นำทางด้านการเลี้ยงสัตว์เกษตรกรมีความชำนาญในการเลี้ยงสัตว์ มีการทำฟาร์มปศุสัตว์ขนาดใหญ่ โดยเฉพาะชาวอเมริกันนิยมรับประทานอาหารประเภทเนื้อสัตว์ นมเนย มากกว่าอาหารโปรตีนชนิดอื่น ประกอบกับมีทุ้งหญ้าเลี้ยงสัตว์กว้างขวางมาก และมีอากาศเหมาะสมที่จะเลี้ยงสัตว์ แหล่งเลี้ยงสัตว์พวกโคเนื้อส่วนมากจะมีอยู่ในเขตทุ่งหญ้าตะวันตก ไม่ห่างไกลจากเทือกเขาร๊อกกี้มากนัก เรียนว่า “เกรตเพลน (Great Plain) เป็นแหล่งที่มีอากาศแห้งแล้งอุดมสมบูรณ์ด้วยหญ้า ส่วนบริเวณภาคกลางและภาคตะวันออกของทวีปมีการเลี้ยงโคเนื้อ โคนม สุกร และสัตว์ปีกจำนวนมาก โดยเฉพาะในบริเวณใกล้ทะเลสาบใหญ่ ซึ่งมีอากาศเย็นและมีทุ่งหญ้าอุดมสมบูรณ์ นอกจากการทำฟาร์มแล้วยังมีการเพาะปลูกพืชเพื่อเลี้ยงสัตว์ควบคู่กันไปด้วย ทำให้สัตว์เลี้ยงมีคุณภาพดี สามารถผลิตเนื้อ นม และเนยได้ปริมาณมาก ในเขตอากาศหนาวเย็น มีการทำฟาร์มเลี้ยงสัตว์ประเภทขน เช่น มิ้งค์ เออร์มิน ส่วนตามชายฝั่งมหาสมุทรอาร์กติก มีอากาศหนาวเย็นยิ่งขึ้นมีการเลี้ยงกวางเรนเดียร์ แหล่งเลี้ยงวัวนม ได้แก่บริเวณรอบ ทะเลสาบ ทั้ง 5


กวางเรนเดียร์	มิงค์	การทำฟาร์มสัตว์ประเภทขน

การทำฟาร์มปศุสัตว์ขนาดใหญ่ ชาวอเมริกัน

1.3 การล่าสัตว์ การลี้ยงสัตว์เป็นอาชีพที่ทำกันอยู่บ้างในบริเวณที่มีอากาศหนาวในเขตภาคเหนือและแถบป่าเมืองร้อน แต่เดิมมาอาชีพล่าสัตว์ทำกันมากในเขตป่าไม้ทางภาคเหนือที่อุดมสมบูรณ์ด้วยสัตว์ประเภทขนปุย เช่น มิงค์ สุนัขจิ้งจอก หมี บีเวอร์ เออร์มิน แต่ปัจจุบันมีความสำคัญลดน้อยลงบางแห่งก็นำสัตว์เหล่านี้มาเลี้ยงแทน


สุนัขจิ้งจอก	มิงค์	หมี


บีเวอร์		เออร์มิน

1.4 การประมง บริเวณน่านน้ำชายฝั่งและนอกฝั่งมหาสมุทร์แอตแลนติกและแปซิฟิกอุดมสมบูรณ์ไปด้วนสัตว์ทะเลจึงมีการจับปลาในเขตน้ำตื้นชายฝั่งแกรนด์แบงก์ แหล่งปลาชุกชุมอยู่ใกล้เกาะนิวฟันด์แลนด์ ปลาที่จับได้ส่วนใหญ่เป็นปลาคอด ทางชายฝั่งตะวันออกจนถึงแหลมฟลอริดามีการจับปู่ กุ้งและหอยมาก ส่วนทางด้านฝั่งแปรซิฟิกตะวันตกตั้งแต่ฝั่งอะแลสกาจนถึงแคลิฟอร์เนียมีการจับปลาแซลมอน ฮาลิบัต และปลาทูนา นอกจากนั้นมีการจับปลาวาฬในเขตอากาศหนาว การงมฟองน้ำและอื่น ๆ ในเขตร้อน


ปลาคอด	ปลาแซลมอน


	ปลาฮาลิบัท

1.5 การทำป่าไม้ ทวีปอเมริกาเหนือ มีการผลิตไม้ได้มากรองจากทวีปยุโรป เพราะมีเนื้อที่ป่าไม้กว้างขวางมาก คือ ประมาณ 1 ใน 3 ของเนื้อที่ทั้งหมด เป็นป่าไม้ที่ให้ประโยชน์มาก เช่น ใช้เป็นไม้ซุงผลิตเยื่อไม้ ในอุตสาหกรรมกระดาษและอื่น ๆ บริเวณป่าไม้สนซึ่งเป็นไม้เนื้ออ่อนที่สำคัญมีมากในแคนาดาและอะแลสกา ไม้เนื้อแข็งมีมากในสหรัฐอเมริกา ป่าไม้ส่วนใหญ่ในสหรัฐอเมริกาและแคนาดา เป็นป่าที่ได้รับการอนุรักษ์อย่างดี

1.6 การทำเหมืองแร่ ทวีปอเมริกาเหนือมีการทำเหมืองแร่ติดต่อกันมาเป็นเวลานานแล้ว โดยเฉพาะสหรัฐอเมริกาและเม็กซิโก สินแร่ที่ผลิตได้มากของทวีป ได้แก่ เหล็ก (แคนนาดา สหรัฐอเมริกา เม็กซิโก) เงิน (เม็กซิโก สหรัฐอเมริกา แคนนาดา ฮอนดูรัส) ทองคำ (สหรัฐอเมริกา เม็กซิโก แคนนาดา) ทองแดง (สหรัฐอเมริกา แคนนาดา) บอกไซต์ (จาไมกา ไฮติ สาธารณโดมินิกัน คิวบา) นอกจากนี้ยังมีการทำเหมืองแร่ชนิดอื่น ๆ อีกในหลายประเทศของทวีป เช่น เหมืองแร่พลวง ตะกั่ว ยูเรเนียม

เหมืองทองแดงเอลชิโน ตัวอย่างเหมืองเปิดในสหรัฐอเมริกา

2. การอุตสาหกรรม

อเมริกาเหนือเป็นทวีปที่ได้ชื่อว่าล้ำหน้าที่สุดในเรื่องการอุตสาหกรรมของโลก โดยเฉพาะ อย่างยิ่ง ประเทศสหรัฐอเมริกา จะมีโรงงานผลิตสินค้าชนิดต่างๆ กระจายอยู่ทุกภูมิภาคของประเทศ ส่งผลให้สหรัฐอเมริกากลายเป็นชาติผู้นำทางด้านอุสาหกรรมของโลก รายได้ประชาชาติมากกว่าร้อยละ 50 มาจากการผลิตสินค้าอุตสาหกรรม อุตสาหกรรมสำคัญได้แก่การผลิตเหล็ก และเหล็กกล้า เครื่องจักรกล อุตสาหกรรมเกี่ยวกับการขนส่ง เขตอุตสาหกรรมที่สำคัญ ของสหรัฐอเมริกา คือ ชายฝั่งมหาสมุทรแอตแลนติก เข้ามาภายในจนถึงทะเลสาบใหญ่ทางตะวันตก และเขตที่ราบลุ่มแม่น้ำมิสซิสซิปปี มีประชากรอาศัยอยู่หนาแน่น ย่านอุตสาหกรรมของแคนาดาอยู่บริเวณทางตอนใต้ของ ประเทศ ทำกระดาษและเยื่อไม้

“ดีทรอยต์” อยู่ในรัฐมิชิแกน สหรัฐอเมริกา เมืองหลวงของอุตสาหกรรมยานยนต์

3. การพาณิชยกรรม
ทวีปอเมริกาเหนือ เป็นตลาดการค้าสำคัญของโลก มีประชากรจำนวนมาก เศรษฐกิจดี โดยเฉพาะประชากรในสหรัฐอเมริกาและแคนาดาซึ่งทั้งสองประเทศเป็นตลาดการค้าเสรี จึงมีสินค้าจากทั่วทุกมุมโลกส่งเข้ามาจำหน่ายในประเทศทั้งสอง สินค้าส่วนใหญ่จะเป็นวัตถุดิบและอาหาร เช่น สินแร่ น้ำมันปิโตรเลียม พืชผลทางการเกษตร อาหารสำเร็จรูป ในขณะที่สินค้าขาออกจะเป็นสินค้าอุตสาหกรรม เช่น รถยนต์ เครื่องบิน อุปกรณ์ไฟฟ้า และเครื่องมืออิเล็กทรอนิกส์ เคมีภัณฑ์ เครื่องจักรกล รวมทั้งอุปกรณ์ที่มีเทคโนโลยีทันสมัย และอายุธยุทโธปกรณ์ อย่างไรก็ตามทวีปนี้ก็ยังเสียเปรียบดุลการค้าให้กับภูมิภาคอื่นของโลก โดยเฉพาะประเทศสหรัฐอเมริกาส่วนประเทศอื่นก็เสียเปรียบดุลการค้าเช่นกัน โดยเฉพาะเม็กซิโก ค่อนข้างมีปัญหาทางเศรษฐกิจมาก ดั้งนั้นทั้งสามชาติผู้นำในทวีปอเมริกาเหนือ คือ สหรัฐอเมริกา แคนาดา และเม็กซิโก จึงได้เข้ามารวมกลุ่มการค้าเสรีอเมริกาเหนือหรือนาฟตา (NAFTA) ขึ้น เพื่อต่อรองกับญี่ปุ่นซึ่งเป็นชาติอภิมหาอำนาจทางเศรษฐกิจของโลกด้วย สำหรับประเทศอื่นในทวีปส่วนใหญ่เป็นประเทศเกษตรกรรม การติดต่อค้าขายมีไม่มากนัก โดยสินค้าส่งออกเกือบทั้งหมด จะส่งไปยังสหรัฐอเมริกาและมีเพียงส่วนน้อยที่ส่งไปยังทวีปอเมริกาใต้ ส่วนสินค้าเข้าจะเป็นสินค้าอุตสาหกรรมซึ่งส่งมาจากสหรัฐอเมริกาญี่ปุ่น สหภาพยุโรป บราซิล และอาร์เจนตินา

กล่าวโดยภาพรวม ก็คือ การพาณิชยกรรมของทวีปอเมริกาเหนือมีความหลากหลาย และมีบทบาทสำคัญมากโดยเฉพาะในกลุ่มประเทศแองโกล-อเมริกา ส่วนประเทศอื่น ๆ ในภูมิภาคซึ่งมีฐานะทางเศรษฐกิจไม่ดี การพาณิชยกรรมยังไม่กว้างขวางนักและมักจะเป็นการค้ากับประเทศเพื่อนบ้านด้วยกันเองเป็นหลัก